CHEMIA KLASA VIII DZIAŁ I. KWASY

POJĘCIA

KWASY – to związki chemiczne, których cząsteczki zbudowane są z atomów wodoru i reszty kwasowej.

RESZTA KWASOWA – atom lub grupa atomów znajdujące się w cząsteczce każdego kwasu obok atomu wodoru.

KWAS BEZTLENOWY – to kwas, którego cząsteczka nie zawiera atomów tlenu.

KWAS TLENOWY – to kwas, którego cząsteczka zawiera atomy tlenu.

JAK SĄ ZBUDOWANE KWASY?

Kwasy to związki chemiczne zbudowane z kationów wodoru i anionów reszty kwasowej.

PODZIAŁ KWASÓW NIEORGANICZNYCH

KWASY NIEORGANICZNE
KWASY BEZTLENOWE	KWASY TLENOWE
resztę kwasową H_mR tworzą atomy niemetali	resztę kwasową H_mR tworzy grupa zawierająca atomy niemetalu i atomy tlenu

JAK TWORZY SIĘ NAZWY I WZORY KWASÓW BEZTLENOWYCH?

Nazwy kwasów beztlenowych tworzy się, dodając do słowa kwas nazwę niemetalu, który występuje w reszcie kwasowej i końcówkę -wodorowy.

PRZYKŁADY:

HCL – kwas chlorowodorowy

H₂S – kwas siarkowodorowy

RODZAJ KWASU	WZÓR SUMARYCZNY	NAZWA KWASU
kwas beztlenowy	HCL	kwas chlorowodorowy
kwas beztlenowy	H₂S	kwas siarkowodorowy

JAK TWORZY SIĘ NAZWY I WZORY KWASÓW TLENOWYCH?

Nazwy kwasów tlenowych tworzy się, dodając do słowa kwas nazwę niemetalu, który występuje w reszcie kwasowej i końcówkę –owy.

PRZYKŁADY:

H₂CO₃ – kwas węglowy

H₂S – kwas siarkowodorowy

Jeśli niemetal w związkach chemicznych przyjmuje różne wartości, to jego wartościowość uwzględnia się w nazwie kwasu.

PRZYKŁADY:

kwas siarkowy(IV)
kwas siarkowy(VI)

RODZAJ KWASU	WZÓR SUMARYCZNY	NAZWA KWASU
kwas tlenowy		kwas siarkowy(VI)
kwas tlenowy		kwas siarkowy(IV)
kwas tlenowy		kwas azotowy(V)
kwas tlenowy		kwas węglowy
kwas tlenowy		kwas fosforowy(V)

NA CZYM POLEGA DYSOCJACJA JONOWA KWASÓW?

– Kwasy w roztworach wodnych dysocjują na kationy wodoru i aniony reszty kwasowej.

– Kwasy zawierające w cząsteczkach więcej niż jeden atom wodoru dysocjują stopniowo.

CZY WODA ULEGA DYSOCJACJI JONOWEJ?

Woda w bardzo niewielkim stopniu ulega dysocjacji jonowej według równania:

JAKIE WŁAŚCIWOŚCI MAJĄ KWASY?

– kwasy są elektrolitami (elektrolit przewodzi prąd elektryczny);

– w roztworach wodnych dysocjują na kationy wodoru i aniony reszty kwasowych;

– ich wodne roztwory przewodzą prąd elektryczny i barwią tak samo dany wskaźnik.

JAK WYKRYĆ OBECNOŚĆ KWASÓW W ROZTWORZE?

– oranż metylowy zmienia barwę z pomarańczowej na czerwoną;

– uniwersalne papierki wskaźnikowe przyjmują barwę od pomarańczowej do czerwonej.

CZYM JEST ODCZYN ROZTWORU?

Odczyn roztworu jest cechą roztworu określającą, czy znajduje się w nim nadmiar jonów wodoru H⁺ czy jonów wodorotlenkowych OH^–lub czy ich stężenia są sobie równe.

Odczyn roztworu określa się za pomocą wskaźników:

– odczyn kwasowy liczba H⁺ > OH^–

– odczyn obojętny liczba H⁺ = OH^–

– odczyn zasadowy liczba H⁺ < OH^–

CO TO JEST PH ROZTWORU?

pH roztworu jest miarą kwasowości roztworu, zależną od stężenia jonów H⁺ w tym roztworze.

CZYM JEST SKALA PH?

Skala pH to skala liczbowa o zakresie od 0 do 14. Wartości liczbowe informują o stężeniu kationów wodoru w roztworze.

pH = 7 (odczyn obojętny)

pH < 7 (odczyn kwasowy)

– zwiększa się stężenie jonów H⁺

– zmniejsza się stężenie jonów OH^–

– zwiększa się kwasowość roztworu

pH > 7 (odczyn zasadowy)

– zmniejsza się stężenie jonów H⁺

– zwiększa się stężenie jonów OH^–

– zwiększa się zasadowość roztworu

ĆWICZENIA - SPRAWDŹ WIEDZĘ PRZED SPRAWDZIANEM

Przykładowe zestawienia zadań, które mogą być idealnym treningiem przed realnym sprawdzianem.

Pliki do pobrania w .pdf i wydrukowania TUTAJ