ORTOGRAFIA

PISOWNIA WYRAZÓW WIELKĄ LITERĄ

Wielką literą piszemy:

- imiona i nazwiska np.: Jan Brzechwa

- imiona nadawane zwierzętom np.: Pies Azor, kot Burek

- przydomki, pseudonimy i przezwiska ludzi np.: król Bolesław Chrobry

- tytuły książek, wierszy, piosenek np.: Książka czeka

- tytuły filmów oraz programów radiowych i telewizyjnych np.: Familiada

- tytuły dzieł sztuki np.: Płonąca żyrafa

PISOWNIA „nie” Z RÓŻNYMI CZĘŚCIAMI MOWY

ŁĄCZNIE

Z rzeczownikami, przymiotnikami i przysłówkami,

np.: nieprzyjaciel, niewola, niecierpliwość, niegrzeczny, nieśmiały, niewielki, niedobrze, niespokojnie, niechętnie.

ROZDZIELNIE

Z czasownikami np.: nie pracuje, nie pomyślałem, nie będzie, nie mówić.

Pisownia wyrazów z „ch” i „h”

Kiedy piszemy „ch”?

- Gdy wymienia się na „sz”, np.: mucha – muszka, suchy – susza, pycha – pyszny, piechur - pieszo

- na końcu wyrazu np.: groch, puch, dach, piach, strach, brzuch, na ulicach

- po literze „s” np.: schładzać, schody, schab

- w większości wyrazów, gdy na nic się nie wymienia np.: chemia, zachwyt, machać, chaos, chaber, chmura, chwalipięta, chustka, chwila, chrypka

Pisownia wyrazów z „rz” i „ż”

Kiedy piszemy „rz”?

- Gdy wymienia się na „r”, np.: dworze – dwór, lekarz – lekarstwo, wzorzysty – wzór, morze - morski

- po spółgłoskach: b, p, d, t, g, k, ch, j, w, np.: brzeg, drzwi, krzak, wrzask, dojrzewać

Wyjątki to wyrazy: kształt, bukszpan, pszenica, pszczoła, wszyscy, gżegżółka, Pszczyna

- w wyrazach rodzaju męskiego zakończonych na: -mistrz, -mierz, -arz, -erz, np.: sztukmistrz, krokomierz, pisarz, kołnierz

Wyjątki to: garaż, pejzaż, bandaż, papież, bagaż, makijaż

- w niektórych wyrazach, mimo że nie wymienia się na „r”, np.: młynarz, kucharz, kołnierz, nietoperz, harcerz, wodomierz, zegarmistrz

Pisownia wyrazów z „ó” i „u”

Kiedy piszemy „ó”?

- Gdy wymienia się na „o”, „e” lub „a” np.: wół - woły, niósł – niesie, powrót – powracać

- W wyrazach zakończonych na: „-ów”, „-ówka”, „-ówna” np.: młynarzówna, żarówka, Kraków, złotówka, Zającówna

Wyjątki to: wsuwka, skuwka, zasuwka

- W niektórych wyrazach, mimo, że nie wymienia się na „o”, „e”, „a” np.: mózg, góra, chór, ogórek, wiewiórka, córka